Kể từ ngày hôm nay mình sẽ bắt đầu dịch dần dần tài liệu No place like home – tài liệu hướng dẫn cha mẹ cách giáo dục giới tính cho trẻ từ 3 tuổi đến 18 tuổi,bản tiếng Anh bạn có thể download tại đây: https://drive.google.com/file/d/0BwZ7urltGVnHaXhIaFplczhpb00/view?usp=sharing . Mỗi phần sẽ là 1 độ tuổi ạ. Các bạn nào có thể giúp đỡ mình, cùng chia sẻ công việc dịch với mình thì có thể liên hệ mình qua facebook hoặc qua email be9shop@gmail.com nhé, vì mình cũng khá bận rộn nên để dịch hết 80 trang thì sợ hơi lâu. Bạn nào giúp được mình thì quá tốt ạ, cám ơn các bạn.
1. Giáo dục giới tính ư ? Con tôi mới chỉ có 3 tuổi thôi mà…
Nhưng thực tế thì bé đã nhận được rất nhiều những thông điệp liên quan đến giới tính rồi đó. Hãy nghĩ thế này:
– Khi trẻ sơ sinh được chạm vào và âu yếm, con hiểu được rằng con đang được yêu thương.
– Sự lựa chon quần áo (Hồng với xanh), đồ chơi (búp bê với xe tải), hoạt động vui chơi (tiệc trà với bóng rổ) là tất cả những thông điệp về vai trò nam/nữ và những kì vọng.
– Nhìn thấy anh, chị, bố hoặc mẹ tắm dậy bé về những khác biệt cơ thể giữa nam và nữ.
– Cách cha mẹ sẵn sàng (hoặc chưa sẵn sàng) để trả lời câu hỏi ” Trẻ con sinh ra như thế nào?” truyền đạt thái độ về chủ đề giới tính.
Sự thật thì, bạn dạy con về giới tính trong suốt thời gian qua – thông qua lời nói cũng như sự im lặng của bạn; trong cả sự giao tiếp lời nói và không lời của bạn. Câu trả lời và cách phản ứng của bạn đã dạy con rất nhiều khái niệm về giới tính – không chỉ trên phương diện thông tin mà còn là cách đánh giá và thái độ của bạn.
…..
Đối với nhiều phụ huynh, việc dạy cho con trẻ về giáo dục giới tính dường như chỉ là ý tưởng viển vông. Tuy nhiên, sự thật là : TRẺ EM – THẬM CHÍ DÙ CÒN RẤT NHỎ – XỨNG ĐÁNG ĐƯỢC TIẾP NHẬN SỰ GIÁO DỤC GIỚI TÍNH MỘT CÁCH CÓ CHIỀU SÂU VÀ CÓ MỤC ĐÍCH.
2. OK- Khi con tôi hỏi, thì tôi sẽ nói rằng…
…nhưng bạn có thể nhận ra câu hỏi được không ? Trẻ em thắc mắc về giới tính trước khi chúng có thể nói ra được câu hỏi từ rất lâu. Ví dụ, một em bé ớ tuổi tiền tiểu học (4 tuổi trở lên) có thể muốn nhìn thấy bố mình tắm hay muốn chạm vào bụng bầu của mẹ. Đây là những khoảnh khắc lý tưởng để dạy cho con biết về giải phẫu học và sinh sản. Khi cha mẹ tận dụng những cơ hội như vậy. họ không chỉ cung cấp những thông tin thực tiễn quan trọng họ cũng khẳng định sự sẵn sàng thảo luận về những vấn đề giới tính với con của họ. Điều này sẽ giúp xây dựng bầu không khí thoải mái và đáng tin cậy cho trẻ, giúp trẻ cảm thấy tự tin khi tìm hiểu thêm ở cha mẹ về những thông tin tình dục sau này.
Bạn không cần phải lo lắng rằng thế là ” quá nhiều, quá sớm”, trẻ sẽ chỉ tiếp thu những kiến thức mà con có thể hiểu được và bày tỏ sự chán nản với phần còn lại….Trẻ có thể không nhớ hét được tất cả nhưng chắc chắn có thể nhận được thông điệp rằng “có thể hỏi bố mẹ về vấn đề này”
Nguy hiểm không nằm ở ” quá nhiều quá sớm” mà là ” quá ít quá muộn”. Khi cha mẹ nhận ra việc hỏi và trả lời cần trở nên cởi mở và thoải mái thì họ sẽ sẵn sàng cung cấp sự giáo dục giới tính một cách có chất lượng.
3. Cò và Bắp cải
Suy nghĩ của 1 em bé 3 tuổi về thế giới quan khá đơn giản. Khi được kể rằng một em bé lớn lên tron bụng mẹ, đứa trẻ 3 tuổi có thể hỏi rằng ” Tại sao mẹ lại ăn em bé? ” vì em nghĩ em bé sẽ quyen cùng với thức ăn trong bụng mẹ. Một câu trả lời đơn giản kiểu như ” Con được một con cò đưa đến” có thể khiến trẻ bối rối, không chỉ bối rồi trẻ con cảm thấy thiếu tin tưởng nếu như trẻ phát hiện ra sự thật không phải như vậy. Thông qua việc trả lời qua loa về vấn đề này sẽ cho trẻ cảm giác rằng thông điêp truyền tải là sex là tiêu cực và là chủ đề không nên thảo luận một cách cởi mở và thật lòng.
Câu hỏi của các con đòi hỏi sự thật, nhưng tất nhiên là dựa trên nhưngx gì bé có thể hiểu được.
Ví dụ, khi một em bé hỏi “Con đến từ đâu” – Đầu tiên bố mẹ hãy hỏi lại ” Ồ thật là một câu hỏi hay ? Con có ý tưởng gì cho việc đó không ? ” , điều này giúp khẳng định 3 điểm : Chắc chắn rằng trẻ muốn hỏi về cái gì (có thể là con chỉ muốn hỏi quê con ở đâu), cho bố mẹ chút thời gian để suy nghĩ câu trả lời và cung cấp những manh mối để biết rằng trẻ có hiểu biết đến đâu.
Tiếp theo hãy bắt đầu với một câu trả lời đơn giản và trung thực ” Con bắt đầu như là một quả trứng nhỏ xíu ở trong cơ thể của mẹ”. Câu trả lời này có khi đã đủ để thỏa mãn trẻ nhưng nó cũng giúp để ngỏ những cơ hội thảo luận xa hơn.
Vấn đề là, hãy trung thực, Bạn không nhất thiết phải đưa ra lời giải thích dài dòng, khó hiểu về sự giao hợp, quá trình mang thai và sinh nở. Đó không phải là những gì một đứa trẻ 3 tuổi quan tâm, con chỉ cần thông tin cơ bản nhất thôi.
…..
4. Phân biệt giới tính
Trong suốt giai đọan tiền tiểu học, cha mẹ có cơ hội tuyệt vời nhất để tạo nên những ảnh hưởng trong thái độ của con với giới tính. Đó là thời gian tuyệt vời để cho trẻ thấy rằng cả con trai và con gái đều có thể làm được tất cả mọi điều mà chúng mong muốn.
Khi cha mẹ cẩn thận tránh việc rập khuôn vai trò nam/nữ , trẻ em sẽ nhận thấy rằng những lựa chọn cuộc sống sẽ không bao giờ bị giới hạn bởi giới tính. Điều đó sẽ giúp trẻ xây dựng sự tư tin.
…..
– Chia sẻ việc nhà cùng con.
– Cho phép và khuyến khích trẻ em chơi đùa cùng với những đồ chơi không theo cách truyền thống – hoàn toàn ổn nếu cho bé trai chơi búp bê và bé gái chơi đá bóng.
– Đọc những mẩu truyện không phân biệt giới tính cho con nghe với các nhân vật nam và nữ có thể đảm nhận nhiều vai trò.
– Chú ý tới ngôn ngữ nhấn mạnh sự hạn chế trong vai trò giới (ví dụ như lính cứu hỏa – trong tiếng Anh thì là fireman mà , Vn mình thì có thê chú ý vụ chú bộ đội chẳng hạn)
5. Cái tai là cái tai…
…và dương vật là dương vật chứ không phải là “wee-wee”, âm đạo là âm đạo chứ không phải là “dưới này” (nhưng mình nghĩ ở Việt Nam gọi là cu hay hĩm cũng được mà vì đều là từ liên tưởng ngay đến khó bị nhầm nhỉ). Khi cha mẹ sử dụng từ sai cho các bộ phận sinh dục , thông điệp được đưa ra sẽ là chúng có gì đó khác biệt hoặc có gì đó không ổn hoặc là không được nhắc đến chúng. Hậu quả thường xảy đến là trẻ sẽ học cách xấu hổ về cơ quan sinh dục của mình.
Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy tầm quan trọng của việc cha mẹ gọi đúng tên các bộ phận sinh dục cho trẻ biết. Bên cạnh việc thúc đẩy cảm xúc tích cực liên quan đến giới tính, ở nhiều thời điểm, những thuật ngữ học chính xác sẽ trở nên vô cùng quan trọng. Ví dụ, khi một em bé cố gắng miêu tả sự tổn thương hoặc sự xâm phạm tình dục , đứa trẻ cần được trang bị ngôn ngữ để miêu tả chính xác hơn là chỉ nói là “chỗ đó” .
Thường thì một đứa trẻ sẽ gọi một bộ phận sinh dục theo cách mà bé nghe được bạn bé nói. Có thể nói như sau” Có người gọi là wee-wee nhưng đó chỉ là một từ lóng thôi, tên thật sự của nó là “dương vật” (trong tiếng Anh nó là penis) và đó là cách chính xác mẹ muốn con gọi nó”.
……………….
6. Cái gì đây ?
Ở lứa tuổi lên 3, trẻ em khá tò mò về các bộ phận trên cở thể, không chỉ của các em mà còn của người khác….. Điều này thể hiện trong rất nhiều hoạt động: Chơi trò bác sĩ, nhìn bố/mẹ tắm, nghịch bộ phận sinh dục, so sánh các bộ phân cơ thể với bạn hoặc anh chị em khác.
Vào thời điểm này, em bé gái sẽ thắc mắc cái gì đã xảy ra với “Cu” của bé trong khi bé trai sẽ thắc mắc “Cái gì đây” và chỉ vào ngực của mẹ. Đây là cơ hội để chia sẻ thông tin về giới tính và sự phát triển.
Hỏi: Có chuyện gì xảy ra với “Cu” hoặc “Dương vật” của con thế ?
Trả lời: Con gái không có “Dương vật”, chỉ có con trai mới có, Con gái thì có “Âm hạch”
Hỏi: Con có thể xem nói mà em bé chui ra khỏi bụng mẹ được không ạ ?
Trả lời : Em bé chui ra khỏi bụng mẹ thông qua một cái lỗ giữa 2 chân của mẹ gọi là âm đạo. Mẹ chọn cách không cho con xem âm đạo của mẹ vì đây là bộ phận riêng tư trên cơ thể mẹ. Con có muốn xem một cuốn sách diễn tả trẻ em sinh ra như thế nào không ?
Hỏi: Vì sao Paul đứng để tè còn con thì phải ngồi ?
Trả lời : Khi ngòi thì con sẽ tiểu tiện dễ dàng hơn. Nước tiểu chảy ra ngoài thông ra một cái lỗ nhỏ ở gần âm đạo còn ở con trai nước tiểu chảy ra từ dương vật của các bạn.
Hỏi: Con có thể có em bé khi con lớn hơn được không ?
Trả lời: Chỉ phụ nữ mới có thể có em bé, Johnny. Phụ nữ có một bộ phận đặc biệt bên trong cơ thể để cho em bé lớn lên, gọi là tử cung. Những người bố giúp người mẹ có em bé. Con có thể trở thành một ông bố khi con trưởng thành nếu con muốn.
Vấn đề ở đây là trẻ em tìm kiếm nhứng thông tin cơ bản và xứng đáng có được những câu trả lời đơn giản và trung thực. Quan trọng là cha mẹ trả lời những câu hỏi này với thái độ ủng hộ và tích cực.
7. Cho tớ xem cái của cậu rồi tớ cho cậu xem của tớ
Nếu bạn nhìn thấy cảnh tưởng cô con gái Jenny và cậu bạn cùng lớp Will đang chơi trò chơi ” làm bác sĩ”, chúng đang cởi quần áo và kiểm tra sức khỏe của nhau. Bạn sẽ làm gì ?
Bạn có thể phản ứng giận dữ : ” 2 đứa đang làm gì thế ? Mặc quần áo vào ngay và không bao giờ để mẹ trông thấy như thế này nữa nghe chưa. Will, cô đứa cháu về nhà” . Thông điệp: Bọn trẻ thật hư, tò mò về cơ thể là sai, nude là sai. Điều đó có thể khiến một đứa trẻ 3 tuổi cảm thấy xấu hổ, tổn thương và hoang mang. Thật ra chungs chỉ thể hiện niềm thích thú khám phá các bộ phận trên cơ thể giống bất kỳ đứa trẻ 3 tuổi nào thôi mà.
Thay vào đó, bạn có thể sẽ giải thích về những sự tò mò của chúng: ” Dường như các con đang có hứng thú với sự khác nhau giữa cơ thể của con trai và con gái. Trong khi các con mặc quần áo vào, thì mẹ sẽ đi lấy một cuốn sách tranh và chúng ta có thể xem nó để giải thích nhưngx thắc mắc về cấu tạo cơ thể nhé “. Thông điệp: Không sao cả nếu con tò mò. Mẹ muốn các con giữ nguyên quần áo và mẹ sẽ vui lòng chỉ bảo cho các con”.
Khi chọn cách phản ứng hãy nhìn sự việc dưới góc độ của một đứa trẻ. Mong muốn khám phá sức khác nhau giữa cơ thể của mình và của người khác là một phần của sự phát triển của trẻ về giới tính.
Vì ” chơi bác sĩ” là một trò chơi phổ biến toàn cầu, bởi vậy hãy lên kế hoach trả lời từ trước, luôn ghi nhớ những thông điệp mà bạn muốn truyền đạt. Hơn hết, cho dù bạn giải quyết vấn đề như thế nào, hãy thảo luận với các phụ huynh khác. Ho sẽ có hoặc không đồng ý với cách bạn làm nhưng sẽ cảm kích vì bạn đã thông báo.
8. Sự giúp đỡ !
Có rất nhiều phương tiện giúp đỡ bạn trong việc giáo dục giới tính như sách , phim, lớp học và những chuyên gia. Một vài cuốn sách có thể giúp bạn như: (sách nước ngoài)
Did the Sun Shine Before You Were Born ? Sol & Judith Gordon
BellyButtons are Navels
Talking with your child about sex
9. Ở đây sao ?
Có rất nhiều lí do Trẻ tiền tiểu học mân mê bộ phận sinh dục của mình. Chúng có thể buồn ngủ, buồn chán, lo lắng hay buồn bã và làm thế khiến chúng thoải mái ; chúng có thể làm thế khi đang nghe đọc tuyện hoặc đang mải mê xem ti vi. Trẻ tiền tiểu học mân mê bộ phận sinh dục còn vì chúng cảm thấy điều đó dễ chịu. Nếu cha mẹ cảm thấy điều đó khó mà hiểu được, có thể đó là một thử thách trong việc chấp nhận con bạn là một thực thể có liên quan đến tính dục.
Cách mà cha mẹ phản ứng khi con nghịch bộ phận sinh dục rất quan trọng. Phạt, quát mắng hoặc bắt con bỏ tay ra luôn luôn truyền tải một thông điệp rằng bộ phận sinh dục là xấu xa hoặc bẩn thỉu. Nó có thể dẫn đến tội lỗi, sự mặc cảm và xấu hổ.
Vuốt ve bộ phân sinh dục là phần bình thường trong sự phát triển. Hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng hành đôngj này có thể là biểu hiện lành mạnh của tính dục, ở bất kể tuổi nào. Tuy nhiên, rất nhiều người phản đối hành động này vì lí do tín ngưỡng và nhiều lí do khác.
Cha mẹ không chấp nhận điều này có thể giải thích với con của họ với thái độ bình tĩnh và thân ái rằng ” Mẹ tin rằng hành động này là không chấp nhận được”. Việc chỉ đơn giản nói với con rằng “Dừng lại” ít khi hiệu quả, kể cả việc làm bé xao lãng với việc khác.
Nếu con bạn thực hiện điều đó ở nơi công cộng, sẽ thật tốt nếu bạn nói rằng: ” Sara, mẹ biết rằng thật dễ chịu khi con nghịch bộ phận sinh dục của con, nhưng đó là điều con làm ở nơi riêng tư chứ không phải ở nơi mà mọi người có thể nhìn thấy con” .
………….
Nếu cha mẹ cảm thấy con nghịch ngợm bộ phận sinh dục quá nhiều , đến mức không thiết làm các hoạt động khác thì nên xin lời khuyên từ các chuyên gia.
10. Cha mẹ thông thái
….Hãy ghi nhớ một vài mẹo để giúp đỡ cho quá trình hướng dẫn con về giới tính:
– Cha mẹ hãy nói với những người khác về thông điệp bạn muốn truyền tải cho con mình về giới tính và tình dục.
– Dự đoán trước những câu hỏi và hành vi liên quan đến giới tính. Lên kế hoạch và luyện tập phản ứng của bạn.
– Hãy trả lời câu hỏi khi nó được nêu lên: Những câu trả lời như ” Không phải bây giờ” hay ” Con không cần phải biết điều đó” cho trẻ ý nghĩ rằng hỏi là không tốt. Bạn có thể “câu giờ” buổi thảo luận bằng cách ” Bây giờ không phải là thời điểm để nói về điều đó. Mình sẽ thảo luận sau bữa tối nhé” và giứ đúng lời hứa.
– Hãy nói cho con nếu bạn thấy xâu hổ, nếu bạn nói :”Mẹ/Bố cảm thấy thật khó khăn khi nói về điều nay nhưng mẹ sẽ cố gắng” sẽ khiến con bạn cảm kích về sự trung thực của bạn.
– Trả lời đơn giản và thành thật, hãy để ngỏ cho những cuộc thảo luận tiếp theo.
– Khởi đầu những chủ đề về giới tính như ” Con có bao giờ tự hỏi con sinh ra như thế nào không? ” sử dụng sách tranh hoặc đến thăm một người bạn đang mang bầu.
– Sử dụng các sự kiện hàng ngày như là thời điểm để dạy học, để truyền tải những thông điệp của cha mẹ về giới tính